Agency costs / chi phí đại diện, chi phí đại diện (agency costs) là gì

TCCT TS. NGUYỄN THỊ VŨ KHUYÊN (Giảng viên chính, Viện tài chính và quản ngại lý, ngôi trường Đại học Bách khoa Hà Nội)

TÓM TẮT:

Bài báo tập trung nghiên cứu và phân tích tác cồn của chi giá thành đại diện tới hiệu quả kinh doanh của những doanh nghiệp ngành cung cấp thực phẩm và Đồ uống niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Số liệu của 34 công ty (DN) niêm yết liên tiếp trong 11 năm từ 2010 đến năm 2020 được tích lũy và chuyển vào quy mô hồi quy tài liệu mảng. Kết quả chứng minh các chỉ báo đo lường túi tiền đại diện là an toàn và tin cậy và thực sự ảnh hưởng tác động có ý nghĩa sâu sắc thống kê tới hiệu quả khiếp doanh của chúng ta ngành tiếp tế Thực phẩm và Đồ uống.

Bạn đang xem: Agency costs / chi phí đại diện

Từ khóa: giá cả đại diện, hiệu quả kinh doanh, thực phẩm với đồ uống.

1. Đặt vấn đề

Vấn đề người thay mặt đại diện đã và vẫn vẫn thu hút sự thân yêu lớn của giới phân tích và các DN trên ráng giới, đặc biệt là sau sự kiện sụp đổ của những tập đoàn bậc nhất thế giới như Enron, Worldcom,… Chi giá thành đại diện nảy sinh khi xuất hiện thêm mâu thuẫn thân cổ đông, chủ nợ, nhà cai quản và là phần chủ yếu trong tổng ngân sách của một công ty nhằm bảo đảm tính liêm bao gồm trong hoạt động làm chủ DN. Việc nghiên cứu và phân tích tác cồn của giá cả đại diện cho tới hiệu quả tởm doanh của doanh nghiệp ngành này là quan trọng để nhấn diện được sứ mệnh của bạn đại diện, trường đoản cú đó đưa ra một số khuyến cáo nhằm kiểm soát vấn đề người thay mặt đại diện và cải thiện hiệu quả kinh doanh của DN.

2. Tổng quan nghiên cứu

2.1. Chi phí đại diện

Chi phí tương quan tới sự việc người đại diện được hotline là túi tiền đại diện. Jensen và Meckling (1976) định nghĩa chi phí đại diện bởi tổng các chi phí của câu hỏi sắp xếp, quản lí trị cùng thực thi các hợp đồng cả xác nhận và phi thiết yếu thức, cộng với những ngân sách cơ hội tạo nên khi các hợp đồng khả thi tuy vậy lại được thi hành không trả hảo. Câu hỏi đo lường túi tiền này chưa hẳn là điều dễ dàng dàng, tuy vậy các nhà nghiên cứu vẫn nỗ lực lượng hóa tùy điều kiện nền tởm tế. Florackis & Ozkan (2009), Zakaria và cộng sự (2016) cần sử dụng chỉ tiêu sức thêm vào tổng tài sản (TTS) (tỷ lệ lệch giá thuần bên trên TTS bình quân) như là 1 tiêu chí để đo lường giá cả đại diện. Sức cung ứng TTS thấp mô tả quyết định đầu tư chi tiêu yếu kém, nỗ lực không đầy đủ và lãng phí nguồn lực, vị thế, rất có thể hiểu rằng ngân sách đại diện đang gia tăng do xích míc giữa nhà quản lý và cổ đông. Singh & Davidson (2004), Florackis & Ozkan (2009) phát triển thêm 1 tiêu chí nữa là xác suất giữa tổng bỏ ra phí quản lý DN và bỏ ra phí bán hàng trên tổng doanh thu. Bỏ ra phí làm chủ DN và bỏ ra phí bán sản phẩm giúp vận động bán hàng, tổ chức và thống trị hoạt động cấp dưỡng – marketing của DN, được thực thi bởi ban giám đốc hay gần như nhà quản ngại lý.

Ngoài mâu thuẫn với cổ đông, nhà làm chủ cũng rất có thể nảy sinh mâu thuẫn với chủ nợ. Để tự bảo đảm khỏi vụ việc người đại diện, các chủ nợ yêu cầu chiến phẩm cao hơn và kỳ hạn ngắn hơn, dẫn đến chi tiêu đại diện áp lên doanh nghiệp tăng lên. Lee (2010) đã dùng tín hiệu “sử dụng nhiều nợ ngắn hạn” để đã cho thấy sự tăng thêm của chi phí đại diện của nợ nói chung.

2.2. Tác dụng kinh doanh

Các phân tích thực nghiệm về quản ngại trị doanh nghiệp sử dụng ROE cùng ROA làm 2 thước đo kết quả kinh doanh của DN.

Hiệu quả hoạt động của một công ty rất có thể đo lường thông qua phần trăm ROA cho biết số các khoản thu nhập đã tạo ra từ gia tài vốn đầu tư. Những nhà thống trị chịu trọng trách trực tiếp về hoạt động vui chơi của DN và bài toán sử dụng tài sản của DN. Do đó, ROA chất nhận được người dùng reviews mức độ kết quả của chính sách quản trị doanh nghiệp trong việc bảo đảm và cửa hàng hoạt động cai quản hiệu trái của công ty.

Một một trong những lý do chủ yếu để quản lý một công ty là tạo nên thu nhập vì tiện ích của những cổ đông thường. ROE là thước đo mang đến nhà chi tiêu biết một công ty tạo nên bao nhiêu lợi tức đầu tư từ số tiền chi tiêu từ các cổ đông của mình.

2.3. Tác động ảnh hưởng của giá cả đại diện tới hiệu quả kinh doanh

Jabbary. H và tập sự (2013) nghiên cứu trên 73 doanh nghiệp niêm yết trên Sàn giao dịch thanh toán Tehran trong 5 năm (2006 – 2010) đã chỉ ra được sự mãi sau của mối quan hệ có ý nghĩa sâu sắc thống kê giữa giá cả đại diện và hiệu quả kinh doanh của DN.

Trần Minh Tuấn (2020) sử dụng bộ số liệu trong 6 năm (2010 – 2016) của các DN niêm yết nước ta để triệu chứng minh ngân sách đại diện có ảnh hưởng tác động tiêu cực tới hiệu quả buổi giao lưu của DN cùng với mức chân thành và ý nghĩa thống kê 1%. Kết luận này tương xứng với những nghiên cứu và phân tích trước trên đây ở những nước phạt triển. Tác giả cũng phân ngành nghiên cứu nhưng làm lơ ngành cung cấp thực phẩm cùng Đồ uống. Ngoài ra, cỗ số liệu chưa được update mới dẫn đến sút độ tin yêu của nghiên cứu.

Cho đến nay, các nghiên cứu và phân tích tương tự ở vn cũng còn kha khá hạn chế, đặc trưng trong ngành Thực phẩm và Đồ uống. Việc nghiên cứu và phân tích sâu theo ngành là cần thiết, vì mỗi ngành bao gồm những đặc điểm rất khác nhau về tài chính và thống trị chung, trường đoản cú đó có thể luận giải một cách cụ thể về chiều hướng tác động, vì sao và chuyển ra khuyến nghị chi tiết.

3. Phương pháp nghiên cứu

3.1. Mô hình nghiên cứu

Mô hình phân tích được bộc lộ ở Hình 1:

Biến phụ thuộc của quy mô là 2 chỉ báo về tác dụng kinh doanh, là tỷ suất đẻ lãi của tổng tài sản (ROA) và tỷ suất đẻ lãi của vốn chủ tải (ROE) (Jabbary. H và tập sự (2013); trần Minh Tuấn (2020).

Biến độc lập là các chỉ báo về ngân sách đại diện. Cố thể:

Chi phí đại diện thay mặt cổ phần 1 (AC1): Tỷ lệ giữa tổng đưa ra phí cai quản DN và bỏ ra phí bán hàng trên tổng lệch giá (Singh & Davidson, 2004; Florackis & Ozkan, 2009; Jabbary. H và cộng sự, 2013; è Minh Tuấn, 2020).

Chi phí đại diện cổ phần 2 (AC2): Hiệu suất sử dụng sản TTS = lợi nhuận thuần/TTS bình quân (Florackis & Ozkan, 2009; Zakaria & cộng sự, 2016; Jabbary. H và cộng sự, 2013); nai lưng Minh Tuấn, 2020).

Chi phí đại diện thay mặt nợ (AC3): phần trăm nợ thời gian ngắn trong tổng nguồn ngân sách (Lee, 2010).

3.2. Dữ liệu và cách thức phân tích

Dữ liệu được sử dụng phân tích là bộ số liệu tài chính của 34 doanh nghiệp ngành sản xuất thực phẩm với đồ uống niêm yết thường xuyên trên thị phần chứng khoán việt nam trong 10 năm (2010 – 2020). Nguồn số liệu từ phần nhiều trang web cung ứng dữ liệu tài chính chuyên nghiệp hóa như vietstock.vn và của các DN niêm yết.

Xem thêm: Tiền và hoa sinh nhật – hoa sinh nhật bằng tiền

Bài báo sử dụng phương thức hồi quy tài liệu mảng với mô hình những ảnh hưởng cố định (FEM) hoặc mô hình những tác động ngẫu nhiên (REM) tùy vào tầm độ cân xứng của các mô hình với ứng dụng Stata.

4. Công dụng nghiên cứu

4.1. ảnh hưởng tác động của giá thành đại diện tới ROA

Kiểm định hausman cho công dụng p-value = 0.7427, tự đó khẳng định mô hình phù hợp là quy mô hồi quy tác động ngẫu nhiên (REM). Tác dụng mô hình hồi quy ảnh hưởng ngẫu nhiên như sau: (Bảng 1)

Bảng 1. Tác dụng mô hình REM ảnh hưởng của ngân sách đại diện tới ROA

ROA	Hệ số góc	P value
Chi phí thống trị và bán sản phẩm trên doanh thu	-4.138247	0.553
Hiệu suất sử dụng tổng tài sản	3.994045	0.000
Tỷ lệ nợ ngắn hạn trên tổng mối cung cấp vốn	-19.90799	0.000
Quy mô	0.9428102	0.041
Đòn bẩy nợ	0.0084439	0.034
R-square: 18%

Có thể thấy, chi phí đại diện chủ tải 1 – tỷ lệ chi phí bán hàng và đưa ra phí cai quản DN trên lợi nhuận càng tăng thì ROA càng giảm nhưng ảnh hưởng tác động này không có ý nghĩa sâu sắc thống kê. Các nhà làm chủ có thể hưởng trọn lợi từ việc đẩy các giá cả này lên, khiến công dụng kinh doanh giảm đi, gây bất lợi cho doanh nghiệp nhưng so với ngành cung cấp Thực phẩm và Đồ uống, vấn đề đó không rõ rệt.

Trong khi đó túi tiền đại diện chủ sở hữu 2 và túi tiền đại diện nợ lại thể hiện tác động có ý nghĩa thống kê hết sức cao, ở tại mức 1% tới ROA. Hiệu suất sử dụng tổng gia sản tăng thì ROA tăng. Điều này đúng với các lý thuyết kinh điển. Khi xích míc giữa cổ đông và nhà làm chủ càng tốt thì nhà làm chủ sẽ nỗ lực tận dụng về tối đa nguồn lực của doanh nghiệp để đẩy mạnh suất sinh lời. Với ngược lại. Công suất sử dụng tổng gia tài của doanh nghiệp ngành Thủy sản khôn cùng thấp, trung bình chỉ đạt ngưỡng 1.4 mang đến thấy, vấn đề người đại diện thay mặt đang tồn tại tương đối rõ rệt, dẫn đến tác dụng kinh doanh của dn ngành này cũng kém, cùng với ROA vừa phải chỉ trên 6%.

Thêm vào đó, phần trăm nợ thời gian ngắn trong tổng nguồn chi phí tăng thì ROA giảm với mức độ vô cùng mạnh. Việc gia hạn tỷ lệ nợ thời gian ngắn cao có thể biểu lộ niềm tin của công ty nợ so với DN bị bớt sút. Mặc dù nhiên, do đặc điểm ngành phân phối Thực phẩm cùng Đồ uống có chu kỳ ngắn, các DN hầu hết vay thời gian ngắn để nhập nguyên liệu, nông sản thì xích míc giữa công ty nợ cùng nhà thống trị không được thấy rõ hoàn toàn.

Về các biến kiểm soát, quy mô dn ngành này không có ảnh hưởng có nghĩa tới ROA, đòn kích bẩy nợ không ảnh hưởng tác động mạnh dẫu vậy có ý nghĩa sâu sắc thống kê.

4.2. ảnh hưởng tác động của ngân sách chi tiêu đại diện tới ROE

Kiểm định hausman cho công dụng p-value = 0.0004, từ bỏ đó xác minh mô hình phù hợp là mô hình hồi quy tác động cố định (FEM). Kết quả mô hình hồi quy tác động ngẫu nhiên như sau (Bảng 2).

Bảng 2. Công dụng mô hình FEM tác động ảnh hưởng của ngân sách chi tiêu đại diện cho tới ROA

ROE	Hệ số góc	P-value
Chi phí cai quản và bán hàng trên doanh thu	604.2354	0.006
Hiệu suất sử dụng tổng tài sản	116.8931	0
Tỷ lệ nợ ngắn hạn trên tổng mối cung cấp vốn	-338.715	0
Quy mô	26.8257	0.179
Đòn bẩy nợ	1.164353	0
R-square: 36%

Trái ngược với mô hình ROA, xác suất chi phí cai quản DN và bán sản phẩm trên lợi nhuận tác cồn rất dạn dĩ tới ROE (hệ số góc = 604.2) và có chân thành và ý nghĩa thống kê p-value

Impact of agency costs on business performance of listed food and beverage companies in Vietnam’s stock market

Ph.D Nguyen Thi Vu Khuyen

Lecturer, School of Economics & Management, Hanoi University of Science và Technology

ABSTRACT:

This study examined the impact of agency costs on business performance of listed food & beverage companies in Vietnam’s stock market. Data sets of 34 listed food và beverage companies over the period from 2010 khổng lồ 2020 were collected và put into the array data regression model. The study’s results show that the indicators of array data regression model are reliable và they have statistically significant impacts on the business performance of listed food và beverage companies in Vietnam.

ngân sách chi tiêu đại diện (tiếng Anh: Agency Costs) là các ngân sách phát sinh khi bạn đại diện hoạt động hay đưa ra quyết định thay cho người uỷ quyền.

Chi giá tiền đại diện

Khái niệm

Chi phí đại diện trong giờ đồng hồ Anh là Agency Costs.

Chi phí đại diện là một loại ngân sách chi tiêu nội bộ doanh nghiệp phát sinh từ hành vi của một đại diện thay mặt cho người uỷ quyền. Chi tiêu đại diện thường mở ra trong tình trạng hoạt động thiếu tác dụng nòng cốt, bất mãn và gián đoạn kinh doanh, chẳng hạn như xung đột ích lợi giữa các cổ đông với nhà quản lí lí. Giá cả đại diện được trả cho người đại diện.

Mối quan hệ tình dục giữa fan uỷ quyền cùng người thay mặt trong chi phí đại diện

Ví dụ, các cổ đông rất có thể muốn ban chỉ đạo điều hành doanh nghiệp theo cách đội giá trị về tối đa đến cổ đông. Ngược lại, những quản lí quản lý công ty hoàn toàn có thể muốn trở nên tân tiến công ty theo những cách khác mà rất có thể đi ngược lại với những tác dụng tốt nhất mang đến cổ đông.

Mối quan hệ nam nữ uỷ quyền – đại diện thay mặt chủ yếu nói đến quan hệ giữa những cổ đông và nhân viên cấp dưới quản lí. Trong tình huống này, những cổ đông là tín đồ uỷ quyền, và những quản lí là người đại diện cổ đông để điều hành công ty.

Bản hóa học của giá thành đại diện

Chi tầm giá đại diện bao gồm mọi khoản phí liên quan đến vấn đề quản lí yêu cầu của những bên xung bỗng dưng trong thừa trình review và giải quyết tranh chấp. Chi phí này có cách gọi khác là rủi ro đại diện. Ngân sách đại diện là đưa ra phí cần thiết trong bất kì tổ chức nào mà fan uỷ quyền ko từ bỏ hoàn toàn mọi quyền quản lý điều hành của mình.

Do họ thảm bại trong việc vận động theo hướng có lợi cho những đại diện làm vấn đề dưới quyền mình, họ rất có thể tác động tiêu cực đến lợi nhuận của công ty.

Những giá thành này đa phần gồm đến những khích lệ tài chính như tiền thưởng năng suất, quyền mua cổ phiếu và các phần thưởng khác khuyến khích những đại diện ngừng tốt nhiệm vụ. Mục tiêu của đại diện thay mặt là giúp một công ty trở nên tân tiến mạnh, từ đó đáp ứng lợi ích cho toàn bộ các mặt liên quan.

Ví dụ thực tiễn về giá thành đại diện

Một số ví dụ khét tiếng nhất về chi tầm giá đại diện – không may ro thay mặt đại diện xuất hiện trong những vụ bê bối tài chính lừng danh như sự lose của Enron năm 2001. Ban người đứng đầu và cán cỗ cấp cao của người tiêu dùng đã bán hết cổ phiếu của mình ở mức đắt hơn giá trị thật, dựa vào thông tin kế toán tài chính gian lận để làm tăng giá trị cp một cách giả tạo. Kết quả là các cổ đông đã hết một khoản tiền đáng kể. Điều này càng khiến cho do giá cp của Enron sút mạnh.